Βαγγέλης Ζώτος 
Ένας από τους Έλληνες συλλέκτες με την μεγαλύτερη συλλογή φανελών ποδοσφαίρου είναι ο Κερκυραίος Βαγγέλης Μυλώβας!
Ο Βαγγέλης Μυλώβας είναι 44 ετών. Γεννήθηκε στην Καλογρέζα, κατάγεται από προσφυγική οικογένεια από τη Σμύρνη. Εδώ και 36 έτη μένει μόνιμα στην Κέρκυρα, τον τόπο καταγωγής της μητέρας του. Είναι ξενοδοχοϋπάλληλος. Πέρασε από τα τοπικά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου από όλα τα πόστα (ποδοσφαιριστής, υπεύθυνος ιματισμού, φροντιστής, γενικός αρχηγός, υπεύθυνος ασφαλείας, πρόεδρος) ενώ ασχολήθηκε ερασιτεχνικά με τη δημοσιογραφία, καλύπτοντας με ρεπορτάζ τους αγώνες των τοπικών πρωταθλημάτων για τοπική αθλητική εφημερίδα.
Στην ίδια εφημερίδα είχε και τη στήλη “Τρελός, παλαβός και Βάγγος” που σχολίαζε τα κακώς κείμενα του ποδοσφαίρου. Είναι συλλέκτης εμφανίσεων ποδοσφαίρου, αλλά το κυριότερο χαρακτηριστικό του, είναι η αγάπη και η εκτίμηση που χαίρει από σχεδόν το σύνολο των συλλεκτών, λόγω των απίστευτων γνώσεων που έχει και της ανιδιοτέλειας που δείχνει, βοηθώντας να βρεθούν στοιχεία και να ταυτοποιηθούν φανέλες. Πάμε να μάθουμε μέσω μίας μακροσκελούς συνέντευξης, ποιος είναι ο Βαγγέλης Μυλώβας!
Πώς επιλέξατε να υποστηρίξετε την ΑΕΚ;
«Όπως σας είπα κατάγομαι από τη Νέα Ιωνία. Ο πατέρας μου ήταν Απολλωνιστής και η ζωή μου μέχρι τα 8 περίπου ήταν μοιρασμένη κάθε Κυριακή μεταξύ ΟΑΚΑ, Ριζούπολης και Φιλαδέλφειας. Δεν υπήρχε Κυριακή χωρίς γήπεδο. Ο μπαμπάς φίλαθλος μόνο, και υποστηρικτής των αδύναμων πάντα, με έβαλε από μικρό στο γήπεδο. Όταν μετακομίσαμε στην Κέρκυρα… ήταν πολιτισμικό σοκ. Όλα τα ξαδέρφια και λοιποί συγγενείς ήταν Ολυμπιακοί. Ήταν η χρονιά που ο Ολυμπιακός ήταν στις τελευταίες θέσεις της βαθμολογίας και στο τέλος ο τίτλος πήγε στη Λάρισα. Η ΑΕΚ τερμάτισε δεύτερη, ο Ολυμπιακός 8ος και το επόμενο πρωτάθλημα έμελε να είναι αυτό που με έκανε ΑΕΚ. Εκ φύσεως αντιδραστικός, δεν ήθελα να είμαι Ολυμπιακός αφού ήταν οι άλλοι. Δεν είχα κάποιο ερέθισμα να είμαι Παναθηναϊκός. Ε, ήρθε και εκείνο το μαγικό 0-1 με τον Καραγκιοζόπουλο και ο τίτλος του ’89, και ένας φίλος που ήταν ο μοναδικός ΑΕΚτζής στο χωριό τότε (τώρα είμαι εγώ ο μοναδικός) μου έκανε κατήχηση (αφίσες, βιβλία περιοδικά, ιστορία) και με έπεισε. Τυχαία και αντιδραστικά λοιπόν προέκυψε η ΑΕΚ όπως και η αντίστοιχη συμπάθεια σε ομάδες του εξωτερικού. Μου έλεγε ο ξάδερφος είμαι Γιουνάιτεντ. Οκ εγώ θα είμαι Σίτυ. Μου έλεγε Μπάρτσα. Οκ εγώ Ρεάλ. Και ούτω καθεξής».
Πώς προέκυψε το πρώτο ερέθισμα για την ποδοσφαιρική συλλογή;
«Το ερέθισμα ήταν αρχές δεκαετίας ’90. Ζούσα στην Κέρκυρα και πόσο εντύπωση μου έκανε που έρχονταν τουρίστες με τις φανέλες των ομάδων τους; Όχι φανέλες από το πανέρι όπως ήταν εδώ τότε, που δεν υπήρχε ούτε σαν σκέψη η εμπορική εκμετάλλευση των προϊόντων των ομάδων. Φτάνουμε στο 1993 και η Ελλάδα εξασφαλίζει τη συμμετοχή στο Μουντιάλ της Αμερικής. Εκεί λοιπόν συμπίπτουν χρονικά η μπουτίκ του Παναθηναϊκού, η μπουτίκ της ΑΕΚ αλλά και η Diadora που έντυνε την Εθνική και σε μια πρωτοποριακή κίνηση έβγαλε για πρώτη φορά φανέλα της Εθνικής Ελλάδας προς πώληση στο κοινό. Την είδα, την ερωτεύτηκα, την αγόρασα έπειτα από σκληρή οικονομία. Έκανε 8.000 δραχμές και αναλογικά ήταν περίπου 2 μεροκάματα αυτά τα λεφτά τότε.
Κατόπιν το 1997 άνοιξα ένα τουριστικό pool bar, σε ένα τουριστικό θέρετρο στην Κέρκυρα. Εκεί λοιπόν. κρέμασα στο ταβάνι όσες φανέλες είχα μέχρι τότε. Καμιά 10αρια σύνολο. Έρχονταν οι τουρίστες και μου έλεγαν “Α, δεν έχεις τη φανέλα της ομάδας μου. Όταν φύγω θα στην αφήσω”. Ξαφνικά το ταβάνι γέμισε! Στα 10 χρόνια που είχα το μπαρ πρέπει να ανέβηκαν συνολικά σε αυτό το ταβάνι πάνω από 300 φανέλες, κυρίως βρετανικών ομάδων αλλά και φανέλες ράγκμπυ, κρίκετ, λαβαράκια, σημαιάκια και διάφορα μπιμπελό που στόλιζαν το υπόλοιπο μπαρ. Έγινε ένα αθλητικό μπαρ. Μέχρι και fan club της Στόκπορτ Κάουντι έγινε! Και να η φάτσα μου και το μπαρ σε match programme στην Αγγλία στο Στόκπορτ, στο Λιντς, στο Κάστλφορντ! Μεγάλες στιγμές…»
Συλλέγετε μόνο φανέλες ή και άλλα αντικείμενα;
«Συλλέγω μόνο φανέλες. Είναι αδύνατο να συλλέξω και άλλα αντικείμενα. Πρώτα απ’ όλα το κόστος είναι μεγάλο και δεύτερον υπάρχει θέμα χώρου. Ίσως στο μέλλον κόψω ταχύτητα (λέμε τώρα) και προσπαθήσω να μαζέψω κάποια παπούτσια και ίσως κάποιες μπάλες. Αυτό βέβαια έχει να κάνει με το μέλλον και αν καταφέρω να πραγματοποιήσω το όνειρο μου. Να μπορέσουν όλα αυτά να στεγαστούν κάπου και να εκτεθούν ώστε να είναι προσβάσιμα σε όλους και κυρίως στα παιδιά. Να μαθαίνουν την ιστορία των ομάδων, τη διαφορετικότητα, αλλά κυρίως να μάθουν να αγαπούν την ομάδα που ο καθένας υποστηρίζει, χωρίς να μισεί αντίστοιχα τον απέναντι του που υποστηρίζει κάτι άλλο. Ένα μουσείο φιλάθλων».
Πόσες φανέλες υπάρχουν στη συλλογή σας;
«Δεν μπορώ να πω πόσες φανέλες έχω πλέον γιατί έχουν φύγει και έχουν έρθει πολλές φανέλες. Πουλάω, αγοράζω, ανταλλάζω. Εδώ και αρκετά χρόνια, και ενώ η συλλογή είχε πολλές εμφανίσεις από όλο τον κόσμο, από πολλές κατηγορίες, πλέον έχω αφιερωθεί στο να βρω φανέλες από όλα τα ελληνικά ιστορικά σωματεία της Ελλάδας. Σωματεία που είτε έφτασαν μέχρι την παλιά Γ’ Εθνική, τη Β’ Εθνική και φυσικά την Α’ Εθνική, είτε φανέλες από ερασιτεχνικά σωματεία που έχουν ιδρυθεί πριν το 1960.
Γιατί πέραν από το “big 5” ή την Α’ Εθνική, υπάρχουν σωματεία που μπορεί να μην είχαν τη χαρά να φτάσουν σε επαγγελματική κατηγορία, αλλά κουβαλούν μεγάλη ιστορία 60-70 ακόμα και 100 ετών. Και μπορεί να μην το καταλαβαίνει κάποιος με την πρώτη ματιά, αλλά μια ομάδα 70 ετών, σημαίνει ότι κάποιοι άνθρωποι έτρεξαν, αγωνίστηκαν, μόχθησαν, κόπιασαν, έβαλαν τα λεφτά τους, έχασαν τα λεφτά τους, έβαλαν το μεράκι τους, έβαλαν σε δοκιμασία ακόμα ακόμα την ψυχική τους υγεία και τις προσωπικές τους σχέσεις. Κάθε ομάδα είναι και χιλιάδες ιστορίες κρυμμένες από πίσω. Και έρχονται κάποιοι και τα απαξιώνουν όλα αυτά. Ε, δεν είναι έτσι. Αν δεν υπήρχε ο Ολυμπιακός δεν θα υπήρχε ο Παναθηναϊκός και το ανάποδο. Εξίσου φτάνει μέχρι το τελευταίο τοπικό ντέρμπυ χωριών στα τοπικά.
Και για να απαντήσω, προσεγγιστικά οι φανέλες μου αυτή τη στιγμή είναι κοντά στις 850. Υπάρχουν περίπου 400-450 φανέλες ελληνικών ιστορικών ομάδων και περίπου άλλες τόσες ξένων ομάδων από μπουτίκ.»
Ποια είναι τα πιο περίεργα κομμάτια στη συλλογή σας;
«Από περίεργα άλλο τίποτα αυτή η συλλογή. Από πού να αρχίσω; Φυσικά από τη φανέλα που έγινε viral, στην εποχής της, του Βουκεφάλα Λάρισας. Με την περιβόητη διαφήμιση “Οίκος Εποχής Σούλα”. Τη δεύτερη πιο καλτ φανέλα που βγήκε την ίδια εποχή από τον Παλαιόπυργο Τρικάλων και είχε διαφήμιση γραφείου Κηδειών και έναν σταυρό και η ΕΠΣ Τρικάλων δεν τους άφηνε να αγωνιστούν αν δεν κάλυπταν το σταυρό με τσιρότο, γιατί θεωρήθηκε προσβολή στα Θεία. Ένα μοναδικό δείγμα που έφτιαξε η Kappa για να γίνει η εμφάνιση της ΑΕΚ της σεζόν 95-96. Χωρίς το σήμα της εταιρίας γιατί παίζονταν αν θα μπει το σήμα της Basic ή της Kappa. Οι 5 φανέλες της Λάρισας με τα ιδιαίτερα μηνύματα. Οι φανέλες ομάδων που χρησιμοποίησαν φανέλες άλλων μεγάλων ομάδων. Η πρώτη επαγγελματική φανέλα του Γιώργου Γιακουμάκη από τον ΠΟ Ατσαλένιου. Είναι περίεργη, γιατί κατόπιν οι φανέλες του ΠΟ Ατσαλένιου πήγαν στη θυγατρική ομάδα Ερμή Ατσαλένιου και μπήκαν νέες διαφημίσεις από πάνω. Και φυσικά οι επετειακές και οι “one off” φανέλες. Ευτυχώς είχα την τύχη να έχω αρκετές από αυτές. Έτσι, υπάρχει πχ η φανέλα για τα 120 χρόνια του Απόλλωνα, τα 130 του Απόλλωνα, τα 115 του Πανιωνίου, τα 90 του ΠΑΟΚ κλπ. Τώρα από ξένες είχα την χαρά και την τύχη να βρω στην τρίχρονη παραμονή μου στη Ιταλία για σπουδές, κάποια κομμάτια που θεωρούνται πλέον εξαιρετικά σπάνια και οι τιμές τους έχουν εκτοξευθεί, όπως είναι η πράσινη φανέλα της Ίντερ του ’95, η μπλε της Μίλαν του ’95, η Εθνική Γκάνας του ’93, η Σοβιετική Ένωση του ’90 και διάφορες άλλες ακόμα».
Πώς αποκτάει ένας φίλαθλος τη συμπάθεια για ομάδες που γνωρίζει τυχαία; Είναι το όνομα; Είναι το έμβλημα; Είναι το σχέδιο της φανέλας; Κάποιο άλλο ερέθισμα;
«Η συμπάθεια σε ένα σωματείο είναι καθαρά θέμα συγκυριών. Αν οι γονείς, κυρίως ο πατέρας, είναι με μία συγκεκριμένη ομάδα, το πιο πιθανό είναι να το μεταλαμπαδεύσει στο παιδί. Και συνήθως αυτό γίνεται καt’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν. Αν ο πατέρας είναι φανατικός, συνήθως έτσι είναι και το παιδί. Αν είναι φίλαθλος, έτσι θα εξελιχθεί και το παιδί. Υπάρχουν και εξαιρέσεις φυσικά. Απ’ την άλλη, αν ο γονέας δεν ασχοληθεί ή δεν θέλει να κάνει το παιδί του την ίδια ομάδα με αυτόν “με το στανιό”, νομίζω ερεθίσματα θα έρθουν από το σχολείο τις παρέες κτλ. Εγώ πχ στο παιδί μου, όταν αποκτήσω, θα του πω οτιδήποτε πρέπει να του πω για την ΑΕΚ, θα του μάθω να σέβεται τον αντίπαλο κτλ. Τώρα αν έρθει και μου πει ότι είμαι άλλη ομάδα, ε δε θα του κόψω και το χαρτζιλίκι για να γίνει ΑΕΚ… Ελεύθερος θα είναι να γίνει οτιδήποτε θέλει.
Και τέλος, η επιλογή γίνεται σε μία ηλικία που κάποια παιδιά μαγεύονται από τους τίτλους, ενώ άλλα από αυτά που έλεγα πιο πάνω. Μια αφήγηση, μια ιστορία, μια αφίσα. Εγώ πχ θα μπορούσα να είμαι Ολυμπιακός 1000% με τόσο κατακόκκινο περιβάλλον. Αλλά προτίμησα την ΑΕΚ. Παλιά μου έλεγαν “ΑΕΚ είσαι, μια ζωή δυστυχισμένος θα είσαι” και το είδα στην πορεία. Πήραμε 3 σερί πρωταθλήματα ενώ ήμουν στις τρεις τάξεις του γυμνασίου. Πήγα Λύκειο, δύο σχολές, φαντάρος, έγινα επαγγελματίας και ξαναείδα πρωτάθλημα στα 39. Από τα 15 στα 39. Μια χαρά και πέντε στεναχώριες η ομάδα. Αλλά εκεί. Δεν το μετάνιωσα που έγινα ΑΕΚ. Αυτό μου έλαχε».
Στην εποχή που μάθαμε να αγαπάμε ένα έμβλημα και εσφαλμένα να μισούμε κάθε άλλο, τι μήνυμα μπορεί να στείλει ένας συλλέκτης με το δικό σας πάθος;
«Όπως ακριβώς το έθεσες. Έχουμε μάθει να μισούμε αυτό που τυχαία δεν είμαστε. Και το βλέπουμε στην κοινωνία και κατά επέκταση στο ποδόσφαιρο. Έχει γίνει το γήπεδο μια πηγή βωμολοχίας προς τους αντιπάλους, παρά συνθημάτων υποστήριξης προς την ομάδα. Και υποτίθεται ότι είναι ένας χώρος για παιδιά οικογένειες κτλ. Είναι ιδιαίτερα στενάχωρο και βλέπουμε ότι και η βια προέρχεται από αυτό. Δυστυχώς φαίνεται ότι η πολιτεία έχει πάψει να ασχολείται.
Δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν ντέρμπυ σε όλο τον κόσμο με παρουσία φιλάθλων και από τις δύο ομάδες, που είναι και η πεμπτουσία του αθλητισμού, και να μην εφαρμόζεται εδώ. Υπάρχουν πολύ χειρότερες κόντρες οπαδών ομάδων σε όλον τον κόσμο με πολιτικό, κοινωνικό, θρησκευτικό υπόβαθρο και τα ματς γίνονται παρουσία φιλάθλων και των δύο πλευρών. Από το Ρέιντζερς – Σέλτικ μέχρι το Μπόκα Τζούνιορς – Ρίβερ Πλέιτ και από το Μπάρτσα – Ρεάλ μέχρι το Τζένοα – Σαμπντορια. Και στην Ελλάδα δεν θέλουμε να γίνεται. Μας βολεύει. Βολευτήκαμε χωρίς κόσμο. Όλα καλά. Ε δεν είναι έτσι.
Το μήνυμα λοιπόν είναι αυτό. Αγαπήστε την ομάδα σας και σταματήστε να ασχολείστε με τους αντιπάλους οπαδούς. Οι οποίοι εκτός από αντίπαλοι στο γήπεδο είναι ταυτόχρονα, ο προϊστάμενος σας, ο φούρναρης της γειτονιάς, ο ταξιτζής, το ντελίβερι, ο υδραυλικός… Ειναι καθημερινοί άνθρωποι και αυτοί. Όταν όλοι οι οπαδοί μπουν σε ενα τέτοιο mood ίσως αλλάξει κάτι. Δεν είμαι και πολύ αισιόδοξος προς το παρόν».
Ζώντας πλέον μόνιμα στην Κέρκυρα, υπάρχει στα πλάνα σας το ενδεχόμενο να δημιουργήσετε κάποιο χώρο για να εκθέσετε την πλούσια συλλογή σας;
«Πάντα είχα στο μυαλό μου να φτιάξω ένα μουσείο και να στεγάσω τις φανέλες μου. Είχα κάνει κάποιες επαφές με φορείς, γιατί είναι κάτι που δεν μπορώ να κάνω μόνος μου. Μέχρι τώρα όλες οι προσπάθειες έχουν πέσει στο κενό. Δεν το βάζω κάτω και τώρα που μιλάμε πάλι είμαι σε συζητήσεις. Είναι αρκετά πολύπλοκο γιατί απ’ τη μια προσπαθώ όσο μπορώ να βοηθάω σε φιλανθρωπικούς σκοπούς και έχω θέσει τη συλλογή στη διάθεσή όποιου φορέα το επιθυμεί να εκτεθούν, εάν πρόκειται να μαζευτούν χρήματα για καλό σκοπό, χωρίς καμία δική μου απαίτηση. Από την άλλη, το να στεγαστούν μόνιμα κάπου σημαίνει χώρο, ενοίκιο, υπηρεσία φύλαξης κτλ, που συνεπάγεται ότι είτε θα πρέπει να τεθούν υπό την αιγίδα κάποιου φορέα/σπόνσορα, είτε να γίνει με αντίτιμο (εισιτήριο εισόδου). Η Κέρκυρα αυτή τη στιγμή δεν ενδείκνυται για κάτι τέτοιο.
Μαζεύω φανέλες, τις συντηρώ, τις επιδιορθώνω, είμαι χαρούμενος που πολλοί άνθρωποι μου έχουν εμπιστευτεί τις φανέλες τους. Εννοείται ότι όλες οι φανέλες που μου έχουν παραχωρηθεί δωρεάν, δεν είναι προς πώληση και αν κάποια στιγμή δω ότι πλέον το όνειρο μου είναι ανέφικτο, αυτές θα επιστραφούν στους ιδιοκτήτες τους. Δεν είναι πολλές αυτές, αλλά ποτέ δεν ζήτησα φανέλες δωρεάν για να τις εκμεταλλευτώ οικονομικά μετά».
Υπάρχουν φανέλες-απωθημένο που δεν έτυχε να αποκτήσετε μέχρι σήμερα, ώστε να το γνωρίζουν όσοι μας διαβάσουν και να βοηθήσουν;
«Δεν έχω απωθημένα όχι. Όσες φανέλες έχω, τις πήρα γιατί όταν τις πήρα, μου άρεσαν ή μου έκαναν κλικ ή ήταν επετειακές κτλ. Έτσι είναι και τώρα. Αν βρω κάτι που μου αρέσει και κυρίως έχω τη δυνατότητα να το αποκτήσω χωρίς αυτό να επηρεάσει οικονομικά την οικογενειακή μου κατάσταση, θα το πάρω. Αλλά αυτή είναι και η συμβουλή μου.
Όλοι οι συλλέκτες είτε μαζεύουν νομίσματα, γραμματόσημα, τηλεκάρτες, φανέλες, μπρελόκ δεν είναι ίδιοι. Υπάρχουν πλούσιοι και φτωχοτεροι. Υπάρχουν οι συλλέκτες που έχουν 10 φανέλες αλλά αυτές είναι πχ του Πελέ, του Μαραντόνα, του Κρόιφ. Υπάρχουν άλλοι που έχουν 1000 αλλά η αξία τους είναι μικρότερη από τις 10 του άλλου συλλέκτη. Άλλος μαζεύει νομίσματα, έχει 5000 κομμάτια και άλλος μαζεύει μόνο χρυσά νομίσματα. Σε κάθε περίπτωση, ωραία η συλλογή, αλλά συμβουλή προς όλους. Μεχρι εκει που σας παίρνει. Οι συλλογές είναι μεράκι και χαρά. Είναι το 6ο/7ο/8ο πιο σημαντικό πραγμα στη ζωή. Δεν είναι ούτε για άγχη, ούτε για στεναχώριες που δεν καταφέραμε να βρούμε μια φανέλα, ούτε οικονομικές υπερβάσεις, ούτε στερήσεις για μια φανέλα. Δεν αξίζει τον κόπο».
Κλείνοντας, θέλετε να στείλετε κάποιο μήνυμα ή ευχή για την επανέναρξη της εισόδου φιλάθλων στα γήπεδα;
«Ζούμε περίεργες εποχές. Υπάρχει έξαρση της βίας. Παιδική βία, ανθρωποκτονίες με επίκεντρο τις γυναίκες. Μια κοινωνία σε βαθειά κρίση. Με νωπές τις απώλειες του Άλκη, του Μιχάλη, του Γιώργου και όλων των προηγουμένων παιδιών. Αν έχω κι εγώ μια συμβουλή να δώσω, αυτή είναι να προσέχετε. Δυστυχώς, η εγκληματικότητα έχει φτάσει σε μεγάλα ύψη. Κυριολεκτικά δεν ξέρεις από πού θα σου ‘ρθει και τελικά το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να προσέχουμε όσο μπορούμε. Τα γήπεδα δυστυχώς δεν είναι τόποι συνάθροισης αγγέλων και θα πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση και να προστατεύουμε τον εαυτό μας. Ευχή όλων, να ανοίξουν τα γήπεδα και να γίνουν επιτέλους χώροι διασκέδασης, ψυχαγωγίας και το κυριότερο: ασφαλή σύγχρονα οικογενειακά γήπεδα».
ΑΠΟΛΑΜΒΑΝΕΙΣ ΤΗΝ ΠΑΡΕΑ ΜΑΣ;
- Κάνε like στην Επίσκυρο στο Facebook
- Ακολούθησε την Επίσκυρο στο Instagram
- Ακολούθησε την Επίσκυρο στο Twitter
- Κάνε εγγραφή στο κανάλι της Επίσκυρου στο YouTube
- Ακολούθησε την Επίσκυρο στο TikTok